Choróbska

Od kilku lat, głównie czytając lekturę historyczną, staję się coraz bardziej świadomy istniejących od nawet setek lat chorób. Nie tylko tych występujących w europie. Aby nie zapomnieć o czym zgłębiłem wiedzę, lub chociażby oglądnąłem dokument na temat jakiejś choroby, epidemii, schorzenia czy innego gówna dziesiątkującego daną społeczność, spiszę to sobie pokrótce, dodam ciekawostki w tym temacie, podlinkuję źródła - o tyle o ile będą aktywne na czas klepania tekstu o tym - i może zmuszę się do słowa podsumowania. Z tym będzie cholernie trudno, bo ilość francy jaka istnieje na tym globie - pomimo sporej części uważanej za eradykowaną (podobno nie istnieje deklinacja "eradykacja") - odnoszę wrażenie, że rośnie zamiast maleć.

Tymczasowo art będzie stroną roboczą, pozbieram najpierw kilka tematów, pododaję linki, podsumuję zebraną widzę aby nie szukać potem przydatnych informacji. Zostawię adnotacje czego szukać, co dodać, z jakiego okresu pochodzi zebrana przeze mnie wiedza aby ewentualnie po kilku latach ją uzupełnić, lub sprawdzić co nowego.

Temat cholernie nieprzyjemny. Skoro jednak już od kilkudziesięciu lat w południowej części europy odnotowuje się komara tygrysiego, "huncwota" z Afryki co przenosi choróbska takie jak denga, żółta febra, gorączka chikungunya, czy gorączka Zachodniego Nilu, to jednak warto wiedzieć co w trawie piszczy. I to, że "rodzimy" kleszcz roznoszący boreliozę, babeszjozę i tuzin innego szajsu to ledwo pryszcz na dupie przy tym co nas może czekać jak dojdzie tutaj tropikalna zaraza.
Choć i tak nic nie rozjebie takiego mocarza jak rodzimy turkuć podjadek i jego specjalności gruźlicy.

BSE - Bovine Spongiform Encephalopathy - gąbczasta encefalopatia bydła

Z tematów jakie przerabiałem ostatnimi czasy pojawiły się nowe badania, doniesienia o eradykacji gąbczastej encefalopatii z pewnych społeczności, choć vCJD (Variant Creutzfeldt-Jakob Disease) występuje na świecie nadal.

Dziwny wstęp odnośnie choroby prionowej.

Przede wszystkim zaciekawiła mnie geneza choroby szalonych krów, w skrócie BSE. Wywodzi się z choroby zauważonej już w XVIIIw (circa 1770) u owiec i kóz, zwaną trzęsawką a obecnie znaną jako Pasażowalna Encefalopatia Gąbczasta (ang. Transmissible spongiform encephalopathies, TSE).
Wszystkie należą do chorób prionowych - o czym definicyjnie będzie dalej. Natomiast wzięła się z przetwarzania pozostałości obróbki zwierzęcej na paszę dla bydła m.in. resztek skór i kości, w tym pochodzących od owiec, co było związane z rosnącym rynkiem pogłowia bydła w wielkiej brytanii na przełomie lat 70 i 80 ub.w.

Priony - nieprawidłowo pofałdowane białka, powstające w procesie konformacji, zmieniające się w patogeny.

Ciekawostki:
- fore people - społeczność Papui Nowej Gwinei licząca około 11-12k ludzi, gdzie rytualny kanibalizm wywoływał chorobę Creutzfelda–Jakoba i doprowadzał finalnie do śmierci. Okres inkubacji choroby określany był wg źródeł na 15-20lat. Większość chorych stanowiły kobiety i dzieci ze względu na to, że w wyniku kanibalistycznego rytuału przypadał im mózg osoby zmarłej w rodzinie, gdzie dorośli mężczyźni spożywali inne części ciała osoby zmarłej. Co zrozumiałe często zarażonej. Choroba na przestrzeni kilkudziesięciu lat rozprzestrzeniła się na okoliczne plemiona.

- priony to wyjątkowo odporne skurwysyny. Nie niszczy ich proces gotowania - są odporne na temperatury wynoszące 200°C. Są w stanie przetrwać w zakonserwowanych organach przez wiele lat (w badaniach użyto organy konserwowane nawet 7(?) lat), a nawet są odporne na promieniowanie jonizujące. Niestety, standardowe procedury odkażania narzędzi chirurgicznych nie są wystarczające bowiem priony mogą pozostać na nich i zakazić kolejnych pacjentów. W Wielkiej Brytanii odnotowano 9 przypadków zakażenia prionami przez niewłaściwie wysterylizowane narzędzia chirurgiczne.

źródła:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5082740/ https://blogs.scientificamerican.com/artful-amoeba/prions-are-forever/

TODO

Zryw miokloniczny
Choroba Kiwająca / choroba kiwającej głowy
Drżenie samoistne (choroba Minora)
Grypa / co wykończyła szacunkowo 50-100mln europejczyków Wścieklizna
Klasyczna franca - czyli syfilis.
Gruźlica - nieuleczalna; czy kontakt z osobą zakażoną wystarczy aby się zarazić, jak się przenosi itd.
wirus RSV - (ang. Respiratory Syncytial Virus) to wirus nabłonka oddechowego, który należy do rodziny paramyksowirusów (łac. Paramyxoviridae). Wysoce zakaźny, szczególnie niebezpieczny dla noworodków. wirus HCV / WZW typu C